Ένα ποίημα για το Χωριό μας

Από την Ποιητική Συλλογή του
Ευθυμίου Γρ. ΜΥΓΔΑΚΟΥ
Καθηγητή Πανεπιστημίου



TO ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ
(ΚΑΛΛΙΦΩΝΙ)


Τ’ όμορφο Καλλιφώνι μας
καμάρι και καημός μας
είν’ από τα καλύτερα
χωριά μες το Νομό μας.



Βρίσκεται μόνο δώδεκα
χιλιόμετρα και κάτι
απ’ την Καρδίτσα μακριά
σύμφωνα με το χάρτη.

Πάνω στο δρόμο π’ οδηγεί
προς τα Λουτρά Σμοκόβου
μια γραφική διαδρομή
π’ αξίζει κάθε κόπου.

Χωριό τρανό και πεδινό
σωστά σχεδιασμένο
απ’ το Λορέντζο το γνωστό
τον ιταλοφερμένο.

Έχει τους δρόμους του ευθείς
το μάτι να χορταίνει
του κάθε επισκέπτη του
για βόλτα όταν βγαίνει

Η όμορφη πλατεία του
στολίδ’ είναι στ’ αλήθεια
σεργιάνι π’ ανταμώνουνε
αγόρια και κορίτσια.

Τριγύρω-γύρω βρίσκονται
κεντράκια σκορπισμένα
παλιά και νέα στη σειρά
όμορφα φροντισμένα.

Προσφέρουνε νυχθημερόν
απόλαυση και γλέντι
στους ντόπιους και περαστικούς
που ψάχνουνε για κέφι.

Ανάμεσά τους βρίσκεται
και το γνωστό ΚΑΠΗ
παρέχοντας στους γέροντες
μία γωνιά ζεστή.

Εκεί μαζεύονται πολλοί
της τρίτης ηλικίας
άνθρωποι πια απόμαχοι
μιας άλλης κοινωνίας.

Γέροντες που μεγάλωσαν
σε άλλες εποχές
και ταλαιπώριες πέρασαν
μεγάλες και πολλές.

Αντικριστά ευρίσκονται
τα δυο του τα σχολεία
που στέκονται αγέρωχα
προσφέροντας σοφία.

Εκεί μάθανε γράμματα
γραφή, αριθμητική
οι μαθητές απ’ το χωριό
και γίνανε τρανοί.

Άλλοι γινήκαν δάσκαλοι
και άλλοι νομικοί
καθηγητές διάφοροι
κι Ακαδημαϊκοί.

Και άλλους επιστήμονες
και επιχειρηματίες
έβγαλε τούτο το χωριό
παρά τις δυσκολίες.

Κι οι δυσκολίες ήτανε
μεγάλες και τρανές
πρωτίστως επιβίωσης
και οικονομικές.

Για κάποια χρόνια είχαμε
και το Γυμνάσιό μας
κτίριο νέο κι όμορφο
στην άκρη απ΄ το χωριό μας.

Γρήγορα μας το στέρησαν
χάρις στον Καλλικράτη
κι έμεινε η αποκέντρωση
και πάλι για το ράφι.

Στη δεύτερη πλατεία του
είναι το Δημαρχείο
που στέγαζ’ όλες τις αρχές
και το Ταχυδρομείο.

Κι αυτό μας το κουρέψανε
το Δήμο καταργήσαν
το δυο χιλιάδες έντεκα
και μας υποβαθμίσαν.

Μας κάναν ενοποίηση
με το μεγάλο Δήμο
της πόλης της Καρδίτσας μας
που ‘χαμε τόσο ζήλο.

Του Αϊ Νικόλα η εκκλησιά
βρίσκεται παρακάτω
κοντά στις Μότσιους την πηγή
και του χωριού τον πάτο.

Εκεί την ήθελε ο Παπάς
ο Στέργιος να την κάνει
να ‘ναι κοντά στο σπίτι του
το χρόνο του μη χάνει.

Λίγο πιο κάτω βρίσκεται
και το μελλοντικό μας
το σπίτι μας το μόνιμο
το κοιμητήριό μας.

Εκεί διαβάζεις μπαίνοντας
ονόματα γνωστών
φίλων καλών που φύγανε
αλλά και συγγενών.

Τα γυαλισμένα μάρμαρα
κι οι τάφοι οι καθαροί
παρηγοριά μας δίνουνε
μονάχα στη ζωή.

Θα ‘ταν αλήθεια άδικο
παράληψη μεγάλη
να μη γενεί αναφορά
και στ’ όμορφο ποτάμι.

Τον ποταμό Καλέντζη μας
με τα πολλά πλατάνια
και με τα γάργαρα νερά
που δίν’ όλο ζωντάνια.

Εκεί παλιά κατέφευγαν
να κάνουνε βουτιές
τα παλικάρια του χωριού
τις μέρες τις ζεστές.

Πολλές φορές συνδύαζαν
ψάρεμα και κολύμπι
και διασκέδαζαν διπλά
ξεχνώντας κάθε λύπη.

Εκεί την άνοιξη έπλεναν
τις όμορφες φλοκάτες
γυναίκες όλου του χωριού
με τις ωραίες γάμπες.

Τις έπλεναν τις άπλωναν
στον ήλιο να στεγνώσουν
να ‘ρθ’ ο χειμώνας ο βαρύς
για να τις ξαναστρώσουν.

Μ’ απ’ όλα πιο σημαντικό
είναι το μοναστήρι
της Παναγιάς μας της καλής
και του χωριού στολίδι.

Φανερωμένη το ‘πανε
γιατί εφανερώθη
η Παναγιά σ’ ένα βοσκό
βοήθεια να της δώσει.

Να πάει να ’βρει τον παπά
τον Πρόεδρο, τους λάτρεις
να χτίσουν ένα όμορφο
ναό στο όνομά της.

Εκεί όπου θα βρίσκανε
θαμμένη την εικόνα
κειμήλιο ανεκτίμητο
που σώζεται ακόμα.

Έτσι πρωτοξεκίνησε
αυτή η ιστορία
τα χρόνια εκείνα τα παλιά
με την Τουρκοκρατία.

Και κτίστηκε το όμορφο
αυτό το μοναστήρι
με τάματα των χριστιανών
στης Παναγιάς χατίρι.

Με τάματα που αφήνανε
πιστοί που γιατρευόταν
απ’ το νερό τ’ αγιάσματος
που πίναν ή αλειφόταν.

Έτσι μαζεύτηκαν απλά
τα έξοδά του όλα
κι έγινε τούτος ο ναός
μες την καλή του ώρα.

Και έτρεχε τ’ αγίασμα
πολλά ακόμη χρόνια
ώσπου το «εμαγάρισε»
ενός τούρκου η βρώμα.

Με τους σεισμούς που έγιναν
στα μέσα του πενήντα
γκρεμίστηκε συθέμελα
γεμίζοντάς μας πίκρα.

Το μόνο που απόμεινε
ήτανε ένας τοίχος
μ’ αγιογραφίες όμορφες
μοναδικές στο είδος.

Την κοίμηση της Παναγιάς
παρίστανε η μία
με τους θλιμμένους μαθητές
γεμάτους αγωνία.

Μαζί τους και ο διάβολος
που πάει να ακουμπήσει
την άγιά της τη σωρό
να τους παρηγορήσει.

Και του κοπήκαν και τα δυο
τα χέρια του τα μαύρα
καθώς κοντοπλησίαζε
την Παναγιά την Άγια

Η άλλη επαρίστανε
την κόλαση, τον Άδη
ανθρώπους που να κολυμπούν
μες το βαθύ σκοτάδι

Απ’ τον τρανό αυτό σεισμό
έσπασε κι καμπάνα
και χάθηκε ο βαρύς αχός
σιγώντας μια για πάντα.

Με τη βοήθεια των πιστών
εχτίστηκε και πάλι
ένας περικαλής ναός
του τόπου το καμάρι.

Και νέο σήμαντρο έβαλαν
να κράζει τους πιστούς.
τις Κυριακές και τις γιορτές
κι όλους τους Χριστιανούς.

Και το ψηλό καμπαναριό
με τους πολλούς ορόφους
μνημείο μοιάζει ζωντανό
για όλους τους ανθρώπους.

Τριγύρω από τον ναό
πανύψηλοι φτελιάδες
κοσμούσαν την περιοχή
για χρόνια εκατοντάδες.

Σχημάτιζαν το πιο ‘μορφο
δασάκι μες τον κάμπο
μια όαση πραγματική
στην κάψα και στο θάμπο.

Εκεί συχνά ανταμώνανε
ημέρες εκδρομής
οι μαθητές απ’ τα σχολειά
της γύρω περιοχής.

Όμως ένας ηγούμενος
τα χρόνια του εξήντα
το αποψίλωσε εντελώς
για μια μεγάλη μίζα.

Το μόνο που εσώθηκε
είναι ένα πλατάνι
δίπλα απ’ το καμπαναριό
αιώνιο σημάδι.

Που μαρτυρά περίτρανα
το πέρασμα των χρόνων
και τη μανία των κακών
ακόμη και γερόντων.

Εδώ θα πρέπει να σταθώ
και στη μεγάλη βρύση
το όμορφο Κεφάλωμα
η λίστα για να κλείσει.

Βρύση που χρόνια δρόσιζε
τον κάθε χριστιανό
περαστικό ή μόνιμο
απ’ τ’ όμορφο χωριό.

Εκεί βραδάκι πήγαιναν
τη στάμνα να γεμίσουν
οι κοπελιές απ’ το χωριό
μα και να συζητήσουν.

Να πουν για τα συμβαίνοντα
και του χωριού τα νέα
για προξενιές κι’ άλλα πολλά
σε όλη την παρέα.

Όμως τι κρίμα κι άδικο
αυτή η ωραία βρύση
στέρεψε κάποιο πρωινό
γεμίζοντάς μας θλίψη.

Ως αντιστάθμισμα σ’ αυτό
φτιάχτηκε το αλσάκι
με πεύκα κι άλλα όμορφα
δενδράκια και μεράκι.

Μα τι να πρωτοθυμηθώ
και τι να πρωτογράψω
γι αυτό το όμορφο χωριό
που θε να περιγράψω.

Τις μέρες τα Χριστούγεννα
και την πρωτοχρονιά
γιορτάζαν όλοι στο χωριό
μεγάλοι και παιδιά.

Σε κάθε φτωχοσπιτικό
πλημμύριζε η χαρά
ολομερίς κι ολονυχτίς
με τη γουρ(ου)νοχαρά.

Οι άντρες σφάζαν το σφαχτό
βγάζανε τις μπριζόλες
και φτιάχναν τα λουκάνικα
μέσα σε λίγες ώρες.

Συγχρόνως μες το μαγειριό
δουλεύαν οι γυναίκες
να φτιάξουνε την τηγανιά
τους νόστιμες κεφτέδες.

Να φάνε όλοι και να πιουν
στο γιορτινό τραπέζι
και το χορό να στήσουνε
τρανό να γίνει γλέντι.

Τα Φώτα πάλι γίνονταν
μεγάλο γλέντι όλ’ μέρα
με τα ρογγάτσια να βροντούν
κουδούνια στον αέρα.

Εδώ και τις αποκριές
γλεντούσ’ ο κόσμος πάλι
και γέλαγαν και χόρευαν
μικροί μα και μεγάλοι.

Σαν βγαίναν με τις μάσκες τους
στο κέντρο στην πλατεία
τρανός χαμός γινότανε
μεγάλη φασαρία.

Και σαν το Πάσχα έρχονταν
με τον καλό καιρό
τρεις μέρες γλέντια γίνονταν
απ’ όλο το χωριό.

Μικροί, μεγάλοι βγαίνανε
σεργιάνι ολημερίς
για να χορέψουν και να ιδούν
φίλους και συγγενείς.

Γλέντι τρανό γινότανε
και στις εννιά του Μάη
στο πανηγύρι του χωριού
και στ’ Αϊ Νικόλα χάρη.

Και στη γιορτή της Παναγιάς
τον Αύγουστο και πάλι
γιορτή μεγάλη είχαμε
μα και χαρά μεγάλη.

Χαρές και γλέντια γίνονταν
δυο μέρες και δυο νύχτες
σε κάθε γάμο στο χωριό
με τις ωραίες νύφες.

Μα και τα’ αγόρια του χωριού
ήτανε παλικάρια
κι έτσι γινόταν ασφαλώς
τα ταιριαστά ζευγάρια.

Και άλλα γλέντια είχαμε
συχνά τις Κυριακές
μετ’ από νίκες τ’ ΑΕΤΟΥ
στο γήπεδο τρανές.

Μεγάλη κοσμοσυρροή
λαού από παντού
εγνώριζε στο γήπεδο
η ομάδα τ’ ΑΕΤΟΥ.

Τα γλέντια συνεχίζονταν
και στο χωριό το βράδυ
με ντόπιο πάντα τσίπουρο
και με χαρά μεγάλη.

Κάπου τα γλέντια τέλειωναν
και όλ’ οι χωριανοί
ξεχύνονταν για τις δουλειές
με όρεξη τρανή

Να σπείρουνε τα στάρια τους
μες τον Νοέμβρη μήνα
προτού να πιάσει ο χιονιάς
και έρθουνε τα κρύα.

Την άνοιξη ξανάβγαιναν
και πάλι στα χωράφια
οργώνοντας και σπέρνοντας
βαμπάκια και μποστάνια.

Και σαν το θέρος έρχονταν
κι ωρίμαζαν τα στάρια
ολημερίς θερίζανε
με χέρια και δρεπάνια.

Τον Αλωνάρη το ζεστό
τρανός χαμός γινόταν
στ’ αλώνια γύρω απ’ το χωριό
που όλοι συναντιόνταν.

Ποιος ν’ αλωνίσει πιο μπροστά
να πάει το βιός στο σπίτι
προτού να έρθει η βροχή
και η ζημιά να γίνει.

Το ίδιο πράγμα γίνονταν
και το Σεπτέμβρη μήνα
όταν στ’ αμπέλια βγαίνανε
να μάσουν τα σταφύλια.

Να φτιάξουν το καλό κρασί
και τα γλυκά ρετσέλια
και να γεμίσουνε ξανά
όλα τους τα βαρέλια.

Να βγάλουνε το τσίπουρο
το μοσχοβολισμένο
που δίνει κέφι και χαρά
σε κάθε πικραμένο.

Κεφαλοχώρι ξακουστό
απ’ τα παλιά τα χρόνια
ήταν το Καλλιφώνι μας
και είναι τώρα ακόμα.

Κολλήγοι του Καλλιφωνιού
με τον παπά μπροστάρη
μετείχαν στην εξέγερση
των αγροτών του Μάρτη.

Και πάλεψαν πολύ σκληρά
μαζί μ’ άλλους χιλιάδες
κι απάλλαξαν τον τόπο μας
από τους τσιφλικάδες.

Στη δίκη τους οδήγησαν
να πάνε στη Χαλκίδα
γιατί αγωνιστήκανε
πάντα με μια ελπίδα.

Να πάρουν πίσω τους τη γη
που την καταπατήσαν
οι Τούρκοι κι οι αφέντηδες
και τη λεηλατήσαν.

Στο Καλλιφώνι έπεσε
και ο Συνταγματάρχης
Λουμάκης ο λεγόμενος
απ’ τα χωριά της Σπάρτης.

Σε μία μάχη που ‘γινε
στα χρόνια του εμφυλίου
δίπλα απ’ το τρανό χωριό
στο χώρο του αλσυλλίου.

Στα άγια του τα χώματα
πολλά είναι κρυμμένα
μνημεία και ερείπια
στον κάμπο σκορπισμένα.

Στο Μαυρονέρι βρίσκονται
τα πιο πολλά αρχαία
στο Μαναστράκι, στις Βρυσές
υπάρχουν κι άλλα ωραία.

Για την Μαγούλα την Τρανή
πολλές υπάρχουν φήμες
πως κρύβει μέσα θησαυρούς
φλουριά πολλά και λίρες.

Γι’ αυτό και την τρυπήσανε
απ’ όλες τις πλευρές
ψάχνοντας βράδια ολόκληρα
για λίρες με ουρές.

Αυτά ‘ναι μόνο μερικά
απ’ τα καλά στοιχεία
που έχει τούτο το χωριό
χωρίς αμφιβολία.

Ας είναι όλοι οι κάτοικοι
καλά και στην υγειά τους
να ζούνε πάντα όμορφα
κι αυτοί και τα παιδιά τους.

Κι όλ’ οι ξενιτεμένοι του
που βρίσκονται μακριά του
να επιστρέψουν σύντομα
στα άγια χώματά του.

Να ξαναβρούν τη θαλπωρή
που χρόνια αναζητάνε
και νοσταλγούν τόσο πολύ
στα ξένα που γυρνάνε.-


Οκτώβρης 2011



Ευθύμιος Μυγδάκος
Καθηγητής Πανεπιστημίου